ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགོངས་རྒྱན་ནང་གི་དོན་ཚན་འགའ་ལ་དཔྱད་པ།
མཁར་ནག་སྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ།
དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཀུན་ཏུ་སློབ་གསོ་ཧ་ཅང་འཕེལ་རྒྱས་སུ་སོང་ཡོད་རྐྱེན། མཁས་པ་སྨྱུག་ཐོགས་པའི་དཔུང་ཁག་ནི་ཉིན་རེ་བཞིན་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ལ། བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་དང་ཞིབ་འཇུག་གི་བྱ་བའང་དབྱར་གྱི་མཚོ་མོ་རྒྱས་པ་བཞིན་གྲུབ་འབྲས་མི་དམན་པ་བླངས་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་ཉེ་བའི་དུས་རབས་འདི་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་སྟེང་ནས་ཀྱང་བོན་གྱི་གྲུབ་མཐའི་བཞེད་དོན་ལ་གདེངས་འཇོག་ཚད་མེད་བྱེད་པ་དང༌། མཁས་པ་གང་མང་ཞིག་གིས་བོན་གཞུང་ལ་བརྟེན་ནས་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའང་མང༌། དེར་བརྟེན་མཁས་དབང་ཚོས་ཕན་ཚུན་འགྲན་སྡུར་བྱེད་པ་བཞིན་དེབ་ཐེར་ཀྱང་མང་པོ་ཞིག་བརྩམས་ནས་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས་ཡོད། དཔེ་ཚོགས་མང་དྲགས་པས་གང་ལ་ལྟ་དགོས་པ་དང་དེ་དག་ལ་ལེགས་ཉེས་ཅི་ཙམ་ཡོད་པའང་ཤེས་ཁག་པོ་རེད། ཉེ་སྔར་ཁོ་བོས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་ཐེར་འགའ་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་སྐབས་ཤར་ཡུལ་ཕུན་ཚོགས་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་ ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགོངས་རྒྱན་གྱི་དོན་ཚན་འགའ་ལ་ལྟ་ཚུལ་མི་མཐུན་པ་རེ་བྱུང་བས། དེ་ལ་བགྲོ་གླེང་གི་རྩོམ་ཐུང་འདི་སྤེལ་བ་ཡིན་པས་དོན་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་འཇུག་རྒྱུ་ལས།
གཅིག ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་སྙན་ཤལ་གྱི་སྐབས་སུ་དམ་པའི་ཆོས་དམངས་ཁྲོད་དུ་དར་མེད།
མཁས་དབང་ཕུན་ཚོགས་ཚེ་རིང་ན་རེ།བོན་གྱི་དེབ་ཐེར་ལེཊ་བཤད་རིན་ཆེན་གཏེར་མཛོད་ནང་བཀོད་པ་འདི་ལྟར།དེ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྲོལ་འབྱེད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལྔའི་དང་པོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་དེས། ཐུགས་དམ་ནི་ཞི་བ་རྒྱས་པ་དང༌། ཁྲོ་བོ་རྒྱས་པ་དང༌། གསེར་ལུང་དྲི་མེད་དང༌། ཉི་ཁྲི་ཆིག་འབུམ་དང་དྲི་མེད་ཤེལ་མདོག་རྣམས་ལ་མཛད། སྐུ་ཚེའི་དཀྱིལ་མན་ཆད་ལ་རྒྱ་གར་ན་ཆོས་མེ་སྟག་ཙམ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། སྲིད་རྒྱལ་ལས། ལྷ་སྲས་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་ལ། ཞེས་པ་དང༌། དེ་དུས་དམ་ཆོས་ཟ་མ་ཏོག་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མདོ་སྡེ་དང༌། རྡོར་གཅོད་པདྨ་དཀར་པོ་བྱུང༌། རྒྱལ་པོའི་ཐུགས་དམ་བྱས་པ་ལས། ཞེས་པ་ལྟར་རྒྱལ་པོས་བོན་ལ་སྤྱོད་པའི་ཞོར་ཟུར་ནས་ཆོས་ལའང་ཅུང་ཟད་ཉམས་སུ་བླངས་པ་ལ། གཞན་སྡེས་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་ཆོས་ཀྱི་སྲོལ་གཏོད་ཅེས་ཟེར་རོ།(ཞེས་མང་པོ་ཞིག་དྲངས་རྗེས།)གོང་གསལ་འདིའི་ཐོག་ནས་གསལ་པོར་རྟོགས་ཐུབ་པ་ཞིག་ལ། སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐུ་ཚེའི་དཀྱིལ་མན་ཆད་དུ་རྒྱ་གར་ནས་དམ་པའི་ཆོས་མེ་སྟག་ཙམ་ཞིག་བོད་དུ་དར་བ་ལས། སྐབས་དེར་བཙན་པོས་བོན་ལུགས་གཙོ་བོར་ཉམས་སུ་བླངས་པའི་ཞོར་དུ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཅུང་ཟད་ཉམས་སུ་བླངས་ཞེས་བརྗོད་པ་འདི་ནི་གྲུབ་མཐའི་ཕྱོགས་ལྟུང་གི་ལྟ་བས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་དངོས་ལ་འགྲེལ་བཤད་གནང་བ་ཞིག་ རེད་སྙམ། གང་ལགས་ཞེ་ན། ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་སྙན་ཤལ་སྐབས་སུ་བོད་རུ་བཞིར་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་དབུ་བརྙེས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་དངོས་དེ་བོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་རིགས་ཁག་ཏུའང་གསལ་པོར་བཀོད་ཅིང༌། ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་སྙན་ཤལ་དུས་བསྟན་པའི་དབུ་བརྙེས་ནས་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་བར་མི་ལོ་སུམ་བརྒྱ་ཙམ་གྱི་རིང་དུ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་དེའང་རྒྱལ་ཁང་དང་དམངས་ཁྲོད་དུ་རིམ་བཞིན་ཁྱབ་གདལ་དུ་སོང་བ་ དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་དངོས་པོའི་འཕེལ་རིམ་གྱི་ཆོས་ཉིད་དང་ཡོངས་སུ་མཐུན་པ་ཞིག་རེད།(1) ཞེས་ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་སྙན་ཤལ་གྱི་རིང་ནས་བཟུང་དམ་པའི་ཆོས་བོད་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་དུ་དར་ཡོད་ཅེས་བྲིས་འདུག
ཁོང་གི་བཞེད་དོན་དེ་ནི་ལུང་ཁུངས་མེད་པར་རང་གིས་རིག་པས་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། ཚང་མས་ཤེས་གསལ་ལྟར་ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་སྙན་ཤལ་གྱི་རིང་ལ་ཟ་མ་ཏོག་སོགས་རྒྱ་གར་གྱི་ཆོས་གཞུང་འགའ་བོད་དུ་འབྱོར་བ་ལ། རྒྱལ་པོས་དོན་མི་གོ་བས་གཉན་པོ་གསང་བར་བཏགས་ནས་གསང་བའི་སྒོ་ནས་ཕྱག་དང་མཆོད་པ་བྱས་པ་ཙམ་ལས། དེ་དར་སྤེལ་བྱས་ནས་རྒྱལ་ཁང་དང་དམངས་ཁྲོད་དུ་རིམ་བཞིན་ཁྱབ་གདལ་དུ་སོང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཅི་ཡང་མེད། བན་ལུཊ་ཀྱི་ཆོས་འབྱུང་གི་སྔ་ཤས་དེབ་ཐེར་དམར་པོ་ལས།རྒྱལ་པོ་འདི་དགུང་ལོ་དྲུག་ཅུ་བཞེས་པ་ནས། ནམ་མཁའ་ནས་གསེར་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཁྲུ་གང་པ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ། དཔང་སྐོང་ཕྱག་རྒྱ་པ། སྙིང་པོ་ཡི་གེ་དྲུག་པ། ཙན་ཏྲ་མ་ནིའི་སྐོར་ཕོར། མུ་ཏྲའི་ཕྱག་རྒྱ་རྣམས་བྱོན། ད་སྟེ་གདུང་རབས་ལྔ་ན་འདིའི་དོན་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གྲགས་པ་ལ། དོན་མ་ཤེས་ཀྱང་གཉན་པོ་གསང་བར་བཏགས་ཏེ་མཆོད་པ་བྱས་པས། རྒྱལ་པོའི་དགུང་ལོ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ཐུབ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབུ་བརྙེས་ཏེ། འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་སྤྲུལ་པར་གྲགས་སོ།(2)ཞེས་དང༌།རྒྱལ་རབས་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ལས། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་གི་སྟེང་དུ་བབས་པ་ལས། ཁྱེད་ནས་གདུང་རབས་ལྔ་ན་འདིའི་དོན་ཤེས་པའི་ལུང་བསྟན། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་རྟེན་དེ་རྣམས་ངོ་མཚར་ཆེ་བར་ནི་དགོངས། གང་ཡིན་ནི་མ་མཁྱེན་ཏེ། གཉེན་པོ་གསང་བ་ཞེས་མཚན་གསོལ་ནས། རིན་པོ་ཆེའི་ཁྲི་ལ་བཞག་ནས་མཆོད་པ་ཕུལ་བས། དེའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་རྒྱལ་པོ་སླར་གཞོན་ཤ་ཅན་དུ་གྱུར་ནས། དགུང་ལོ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་ཐུབ།(3)ཞེས་པ་དག་ལས་གསལ་པོར་ཤེས་ཐུབ་པ་ནི། དེ་དུས་རྒྱལ་པོས་ཀྱང་དོན་མ་གོ་རྐྱེན་གསང་ནས་མཆོད་པ་བྱས་པ་ཙམ་ལས་དམངས་ཁྲོད་དུ་རིམ་བཞིན་ཁྱབ་གདལ་དུ་བཏང་མེད་དོ། གལ་སྲིད་དེའི་རིང་ལ་ཁྱབ་གདལ་དུ་མ་སོང་ཡང༌། དེའི་རྗེས་སུ་སོང་ཞེ་ན། གོང་གི་ལུང་གཉིས་ཀ་ནས། ད་སྟེ་གདུང་རབས་ལྔ་ན་འདིའི་དོན་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུང་བས་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་བར་དུ་དར་ཁྱབ་བྱུང་བ་ལྟ་ཅི། དོན་ཡང་མི་གོ་བར་གསང་ནས་ལུས་སོང་བ་གསལ་བོར་གསུངས་ཡོད། ད་དུང་དེབ་སྔོན་དུ། དེ་ལ་ཐོ་ཐོ་རི་གཉན་བཙན་གྱི་རིང་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབུ་བརྙེས་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་གླེགས་བམ་ཙམ་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི། བྲི་བ་དང་བཀླག་པ་དང་འཆད་པ་སོགས་ནི་མེད་དོ།(4) ཞེས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བོར་གསུངས་པས། འབྲི་ཀློག་ཙམ་ཡང་མེད་པས་དམངས་ཁྲོད་དུ་དར་ཚུལ་མེད་ན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་ཟེར་བའི་ཐ་སྙད་མི་འཇུག་གོ ཁྱད་པར་དུ་རྒྱལ་རབས་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ལས།ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་སྙན་ཤལ་ཡན་ལ་གདུང་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་ལ་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་སོང་འདུག་པར་ངེས་ཟེར་ནའང༌། ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱལ་པོར་མི་འདུག་པས། ལོ་རྒྱུས་རྒྱས་པ་མ་བཀོད། ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་སྙན་ཤལ་གྱི་རིང་ལ་དམ་པ་ཆོས་ཀྱི་དབུ་བརྙེས། ལོ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་ཐུབ། དེ་ནས་གདུང་རབས་བཞི། གནམ་རི་སྲོང་བཙན་ཡན་ལ། ལོ་བརྒྱ་དང་བཅུ་གཅིག་ལོན་པ་ཡིན།(5)ཞེས་གསུངས་ཡོད་པས་གལ་སྲིད་ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་དང་སྲོང་བཙན་བར་གྱི་རྒྱལ་པོ་དེ་དག་གི་རིང་ལ་ཆོས་དེ་རྣམས་དམངས་ཁྲོད་དུ་དར་ཡོད་ན། རྒྱལ་བའི་ཕོ་བྲང་ན་མ་གཏོགས་ཆོས་དེ་དག་མེད་པས། ཐོག་མར་རྒྱལ་པོའི་བདག་རྐྱེན་གྱིས་དར་སྤེལ་བྱེད་དགོས་པས། དེ་ལྟར་བྱས་ཡོད་ན་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྲོལ་འབྱེད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་མི་བརྗོད་པར་སྲོང་བཙན་ལ་ཆོས་རྒྱལ་ཞེས་བརྗོད་དོན་མེད་པས་ཕྱིར། ལྷག་པར་དུ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ས་སྐྱ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་ལྟ་བུ་ཆོས་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་སྐོར་མི་འབྲི་ཞིང༌། ཆོས་ལ་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་རྣམས་ཞིབ་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པར་སྤྲོ་བའི་མཁས་པ་ཞིག་གིས་དེ་དག་གི་མཛད་རྗེས་དེ་མི་འབྲི་དོན་མེད་པས་ཕྱིར།
དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབུ་བརྙེས་ནས་གདུང་རབས་ལྔ་ལ་ལོ་སུམ་བརྒྱ་སོང་ཡོད་ན་མི་རབས་རེ་རེའི་བར་ཁྱད་ལ་འདྲ་མཉམ་དུ་ལོ་དྲུག་ཅུ་ཡོད་དགོས་པས། མི་རབས་ཀྱི་བར་ཁྱད་ལ་མང་ན་མི་ལོ་སུམ་ཅུ་ཡས་མས་དང་ཉུང་ན་ལོ་ཉི་ཤུ་ཡས་མས། དེ་ལས་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་དབང་སྒྱུར་གྲལ་རིམ་གྱིས་ལོ་ན་ཧ་ཅང་གཞོན་དུས་གཉེན་སྒྲུག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པས། མི་རབས་བར་དེ་ལས་ཀྱང་ཐུང་བ་རིགས་པས་གྲུབ། མི་རབས་ཀྱི་བར་ཁྱད་ལ་ལོ་དྲུག་ཅུ་ཡོད་མི་སྲིད་པས་མི་རབས་ལྔ་ལ་མི་ལོ་སུམ་བརྒྱ་ཞིག་ཡོད་ཚུལ་མེད་དོ། དེ་ན་གསལ་མེའི་ནང་གི་ལོ་བརྒྱ་དང་བཅུ་གཅིག་ཅེས་པ་ཅུང་འཚམས་པར་སྣང། ད་དུང་ཁོང་གིས།འོན་ཀྱང་སྐབས་དེར་གཤེན་བོན་དབང་ཤུགས་ཆེ་བས་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་སྤེལ་བར་འགོག་རྐྱེན་མང་པོ་འཕྲད་སྟབས་གཤེན་རྣམས་གནམ་ལ་དགའ་བས་དེ་རྣམས་གནམ་ནས་བབས་ཞེས་པའི་སྒྲུབ་གཏམ་དེ་ད་བར་དུ་ཁྱབ།(6)ཞེས་དེ་དུས་སུ་རྒྱ་གར་གྱི་ཆོས་གཞུང་དེ་དག་གི་དོན་མ་གོ་ནས་དར་སྤེལ་མ་བྱས་པ་ལ། གཤེན་བོན་རྣམས་དབང་ཤུགས་ཆེ་བས་སྤེལ་དུ་མ་བཅུག་པ་ལྟར་བྲིས་ཡོད། དེའི་དུས་སུ་བོན་གཤེན་ཙམ་དུ་མ་ཟད། རྒྱལ་པོ་དང་བོད་འབངས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གནམ་ལ་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། སྤྱི་གནམ་ལ་དགའ་བ་ནི་འཛམ་གླིང་གི་ཕྱི་ནང་གྲུབ་མཐའ་ཕལ་མོ་ཆེ་ཞིག་གི་ཐོག་མའི་ལྟ་བ་ཙམ་ཡིན་ལ་བོན་པོར་ཁོ་ནར་ལྡན་བའི་ཁྱད་ཆོས་ལྟ་བུ་ཞིག་མིན་པ་ཤེས་དགོས་སོ།
མུ་འགོད། ༢༠༠༩ལོའི་དཔྱོད་ལྡན་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་སྟེང་དུ་སྤེལ།
- ཟིན་ཐོ་གོང་མ།མཛོད་ཀྱི་ཆགས་འཇིག་བསྐལ་བ་ཇི་ལྟར་འགྲེལ།
- ཟིན་ཐོ་འོག་མ།༼༢༽ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགོངས་རྒྱན་གྱི་དོན་ཚན་འགའ་ལ་དཔྱད་པ།